Łysienie androgenowe jest najczęstszą przyczyną wypadania włosów u człowieka. Z powodu tego schorzenia utrata włosów dotyka aż 70-80% mężczyzn oraz 30-40% kobiet. Dla pacjentów jest to przede wszystkim problem natury medycznej, ale również estetycznej. Widocznie przerzedzone włosy wpływają negatywnie na ich samopoczucie oraz pewność siebie. Jak zatem rozpoznać łysienie androgeniczne i w jaki sposób można leczyć tę chorobę?
Nawigacja:
- Kiedy mamy do czynienia z łysieniem androgenowym?
- Jak objawia się łysienie androgenowe
- Diagnoza i badania, które powinniśmy wykonać
- Przyczyny łysienia androgenowego
- Jak leczyć łysienie androgenowe?
Co to jest łysienie androgenowe?
Jest to schorzenie o podłożu genetycznym i hormonalnym. U pacjentów cierpiących na łysienie typu androgenowego obserwuje się nadmierną reakcję mieszków włosowych na hormony androgenne (męskie hormony płciowe). Występują one przede wszystkich u mężczyzn oraz w mniejszych stężeniach u kobiet. Dlatego łysienie androgenowe to choroba dotykająca w głównej mierze mężczyzn.
Winny całemu zamieszaniu jest związek chemiczny o nazwie 5α-dihydrotestosteron (DHT), który jest pochodną testosteronu. Nadwrażliwość organizmu na DHT sprawia, że oddziałuje on na receptory androgenowe mieszków włosowych, które stają się mniejsze. Skraca się również faza wzrostu włosów, przez co nowe włosy są coraz cieńsze i słabsze. W efekcie włosy łatwiej wypadają, a ich ponowny wzrost jest znacznie ograniczony. Pacjenci obserwują w związku z tym osłabienie i przerzedzenie włosów, a w końcu także wyłysiałe fragmenty skóry na swoich głowach.
Jak wygląda łysienie androgenowe? Objawy charakterystyczne dla schorzenia
Jeśli chodzi o androgenowe wypadanie włosów, objawy są nieco odmienne u każdej z płci. Łysienie androgenowe u kobiet zazwyczaj pojawia się dopiero po 30 roku życia, ale najbardziej widoczne staje się po menopauzie. Początkowo, przerzedzeniu ulega linia przedziałku, bez przesunięcia samej linii włosów. Kolejne etapy łysienia u kobiet to postępujące przerzedzanie włosów, które stają się coraz cieńsze. Łysienie żeńskie ma dość rozproszony charakter, dlatego może ono obejmować różne części głowy. Jeśli przyczyną takich problemów jest hiperandrogenizm, objawy łysienia androgenicznego u kobiet mogą także przejawiać się w postaci łojotoku.
Jeśli natomiast chodzi o męskie łysienie androgeniczne, objawy są nieco inne niż u kobiet. U panów może się już pojawić łysienie w wieku 20 lat. W ich przypadku, początki łysienia objawiają się cofaniem się linii włosów na czole oraz skroniach, przez co tworzą się charakterystyczne zakola.. Następnie, pojawia się łysina na czubku głowy, czyli tzw. tonsura.
W skrócie można zatem uznać, że najważniejsze objawy, jakie daje łysienie androgenowe u mężczyzn i kobiet to:
- cieńsze i słabsze włosy w rejonie skroni i czoła;
- cofanie się linii włosów na czole;
- utrata włosów w centralnej części głowy;
- przerzedzenie linii przedziałku ;
- niecharakterystycznie wypadające włosy (rozproszony charakter utraty włosów).
Dla osób podejrzewających u siebie łysienie androgenowe, zdjęcia pacjentów ze stwierdzoną chorobą mogą być bardzo przydatne. Oczywiście niezależnie od tego czy uznamy, że jest to również nasz problem lub nie, warto udać się na konsultację do specjalisty, który postawi diagnozę i wdroży właściwe leczenie.
Diagnoza i badania pozwalające rozpoznać ten typ łysienia
Jak rozpoznać łysienie androgenowe? Aby mogła zostać postawiona diagnoza, konieczne jest przeprowadzenie różnego typu badań. Czasem wystarczy już jedna wizyta u specjalisty, a w innych przypadkach trzeba wykonać na przykład badanie androgenów.
U pacjentów, u których podejrzewa się łysienie androgenowe, badania wykonywane najczęściej to:
- Wywiad z pacjentem – bardzo często, do postawienia diagnozy (zwłaszcza w przypadku mężczyzn) wystarczy wnikliwa rozmowa z pacjentem na temat przebiegu i czasu trwania procesu utraty włosów oraz podobnych przypadków w najbliższej rodzinie. Następnie lekarz dokładnie ogląda owłosioną skórę głowy, szukając zmian świadczących o chorobie. W przypadku kobiet zwykle konieczne jest przeprowadzenie dokładniejszych badań.
- Badania krwi – zwłaszcza w sytuacji, gdy podejrzewa się u pacjentki łysienie androgenowe damskie konieczne jest wykonanie badań hormonalnych. Są to badania poziomu wolnego i całkowitego testosteronu (chodzi tu zwłaszcza o dihydrotestosteron), poziomu TSH, jak również estrogenów i hormonów tarczycy. Badaniu podlega też ferrytyna, czyli białko, które uczestniczy w przechowywaniu żelaza.
- Trichogram – jest to ocena mikroskopowa włosów, która pozwala sprawdzić wygląd ich korzeni oraz określić liczbę włosów w każdej fazie cyklu włosowego.
- Trichoskopia – sposób oceny włosów, który opiera się na wideodermoskopii. Badanie jest nieinwazyjne i bezbolesne oraz nie wymaga wyrywania włosów, jak jest to w przypadku trichogramu.
- Biopsja skóry głowy – jeśli istnieją wątpliwości co do tego czy pacjent cierpi na androgenowe łysienie, lekarz może zlecić wykonanie biopsji skóry głowy. Badanie to pozwala dokładnie obejrzeć tkankę pod mikroskopem i ocenić występujące w jej obrębie patologie.
Co powoduje łysienie androgenowe? Przyczyny i potencjalne czynniki ryzyka
Androgenowe wypadanie włosów występuje, gdy w organizmie odnotowuje się nadmiar androgenów. Wrażliwe na hormon DHT mieszki włosów ulegają osłabieniu i zaburzony zostaje ich cykl wzrostu. Co zatem wpływa na nadmiar hormonów męskich i ich zbyt silne działanie na mieszki włosów? Najczęstsze przyczyny łysienia to:
- genetyka – łysienie genetyczne dotyczy bardzo wielu pacjentów, u których predyspozycje do nadmiernej wrażliwości mieszków włosowych na androgeny są dziedziczne;
- zaburzenia hormonalne – występujące chociażby przy chorobach tarczycy, ale także nadwrażliwość na DHT;
- antykoncepcja hormonalna – testosteron w nadmiarze może być także efektem przyjmowania preparatów antykoncepcyjnych zawierających składniki wykazujące aktywność androgenową;
- zespół Cushinga;
- nowotwory nadnerczy;
- choroby jajnika – np. nowotwór lub zespół policystycznych jajników;
- choroby skóry – powody wypadania włosów mogą też wynikać ze złej kondycji skóry głowy, do czego może doprowadzić np. łojotokowe zapalenie skóry;
- czynniki środowiskowe – takie jak zanieczyszczenie środowiska czy palenie tytoniu.
Jeśli chodzi o łysienie, przyczyny mogą być bardzo różne, zwłaszcza w przypadku kobiet. Niezależnie jednak od tego czy problemem pacjenta jest dopiero lekkie przerzedzenie włosów, delikatne zakola, czy też łysienie na czubku głowy, warto jak najszybciej umówić się na wizytę do lekarza, który określi przyczynę utraty włosów.
Jak leczyć łysienie androgenowe? Leczenie zachowawcze, zabiegowe i naturalne
Czy łysienie androgenowe można wyleczyć? W większości przypadków jest to możliwe, ale warunkiem jest dobór odpowiedniej terapii. Obecnie nie istnieje jedno, standardowe leczenie łysienia androgenowego. W każdym przypadku zastosowana terapia powinna być dopasowana indywidualnie do każdego z pacjentów. Ze względu na to, że nieco inne są powody występowania tego schorzenia u każdej z płci, łysienie typu męskiego i żeńskiego może być leczone nieco inaczej. A zatem jak zatrzymać łysienie?
1. Co na łysienie androgenowe? Preparaty bez recepty i lek na łysienie androgenowe
Co na łysienie androgenowe jest obecnie stosowane u pacjentów? Są to przede wszystkim miejscowe i ogólnoustrojowe preparaty na łysienie androgenowe.
- Miejscowo wykorzystuje się leki na łysienie zawierające minoksydil, który odwraca proces miniaturyzacji mieszków włosowych. Taki lek na łysienie androgenowe stymuluje też wzrost włosów, wydłuża mieszki włosowe i pobudza ich namnażanie się.
- U mężczyzn cierpiących na androgenowe wypadanie włosów, leczenie obejmuje też przyjmowanie leków doustnych. Jest to między innymi finasteryd, który zmniejsza stężenie dihydrotestosteronu, odpowiedzialnego za tego typu łysienie męskie.
- U kobiet, u których występuje androgenowe łysienie, leczenie może polegać chociażby na zmianie dotychczasowych środków antykoncepcyjnych oraz na wyleczeniu schorzeń powodujących nadmiar androgenów. Oprócz stosowanego miejscowo minoksydilu, pacjentki mogą również przyjmować wskazany przez lekarza preparat na łysienie androgenowe o działaniu antyandrogenowym oraz zawierający pochodne estrogenów.
Poniżej prezentujemy propozycję preparatów, które mogą wspomóc proces walki z łysieniem androgenowym:
| Propozycja preparatów na łysienie androgenowe | Dlaczego warto: | Dlaczego nie warto: |
|---|---|---|
| Alopexy 5% | ||
| NEZYR 1 MG | ||
| Neofollics tabletki | ||
| Adrian London’s Complete Hair | ||
| ThymuSkin |
Leczenie, obejmujące między innymi leki jak tabletki na łysienie androgenowe dla mężczyzn i kobiet, można z sukcesem wspomóc stosowaniem różnego typu suplementów i odpowiednich kosmetyków, zawierających takie składniki jak chociażby biotyna, witamina D i witaminy z grupy B.
2. Zabiegowe metody leczenia
Jeśli chodzi o łysienie androgenowe, leczenie może obejmować także różnego typu zabiegi, które między innymi poprawiają ukrwienie skóry głowy i polepszają jej kondycję. Jakie zabiegi są więc wykonywane przy tego typu schorzeniach? Jest to:
- mezoterapia – polega na podaniu pacjentowi odpowiedniej substancji czynnej bezpośrednio do skóry;
- kriomasaż – zabieg, w którym oddziałuje się na skórę głowy ujemną temperaturą, poprzez podanie podtlenku azotu. Powoduje on ochłodzenie tkanek i pobudzenie ich odnowy biologicznej;
- koktajle witaminowe i bogatopłytkowe osocze – zabiegi polegające na iniekcyjnym podawaniu pacjentom koktajli odżywczych i substancji czynnych, takich jak bogatopłytkowe osocze pobierane wcześniej od samego pacjenta;
- przeszczep włosów – kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, swego rodzaju ostatecznością jest przeszczep włosów. Obecnie stosuje się kilka różnych metod przeszczepiania włosów, takich jak FUT, FUE czy SAFER.
3. Domowe sposoby na łysienie androgenowe – leczenie naturalne dla samodzielnego wdrożenia
Walka z łysieniem androgenowym nie jest łatwa, ale warto się jej podjąć. Każdy sposób na łysienie może przynieść zaskakujące rezultaty, dlatego pomocne mogą okazać się metody domowe. Należy jedynie cały czas pamiętać o tym, że gdy naszym problemem jest właśnie łysienie androgenowe, leczenie naturalne może być jedynie uzupełnieniem tego konwencjonalnego. Jakie sposoby domowe opisuje zatem niemal każdy blog na temat łysienia?
I. Zmienienie swojej diety i nawyków żywieniowych
Jeśli naszym problemem jest łysienie androgenowe, dieta ma duże znaczenie w poprawie ogólnej kondycji włosów i skóry głowy. Należy jeść wyłącznie zdrowe produkty, najlepiej o niskim indeksie glikemicznym, unikając diety wysokowęglowodanowej. Warto zadbać o dostarczenie organizmowi białka (np. drób i rośliny strączkowe) oraz aminokwasów (np. jajka). Dodatkowo należy spożywać kwas linolenowy (ALA), który znajdziemy w orzechach, pestkach dyni czy oleju rzepakowym. Do diety włączmy też kwas gamma linolenowy (GLA), znajdujący się ogóreczniku lekarskim. Nie można też zapominać o witaminach i minerałach, takich jak: witaminy B, E, D oraz cynk, jod, żelazo oraz dwutlenek krzemu.
II. Stosowanie ziołolecznictwa i naturalnych roślin
Zioła na łysienie androgenowe z pewnością nie wyleczą tego schorzenia, ale mogą zadziałać na korzyść pacjenta. Napary i wyciągi z nich mogą powstrzymywać łysienie, np. poprzez obniżanie poziomu DHT w organizmie, a także wzmacniać włosy i poprawić kondycję skóry głowy. W tym celu można wypróbować na przykład:
- wierzbownicę drobnokwiatową,
- zieloną herbatę,
- bocznię piłkowaną
- skrzyp polny,
- rozmaryn.
III. Stosowanie odpowiednio dobranych kosmetyków
Co prawda szampon na łysienie androgenowe nie będzie tak skuteczny jak lek, ale może być również pomocny. Preparaty te często zawierają składniki, które opóźniają zanik mieszków włosowych i ograniczają działanie DHT. Wcierki na łysienie androgenowe oraz najróżniejszego typu kosmetyki w postaci serum dodatkowo wzmacniają włosy. Ich zadaniem jest też regeneracja uszkodzonych mieszków włosowych.
IV. Zmienienie codziennych nawyków i sposobów pielęgnacji
Nasze codzienne nawyki związane z pielęgnacją włosów również mogą wpływać na ich osłabienie oraz wypadanie. Pamiętajmy zatem, aby unikać codziennego mycia głowy i zbyt częstego przeczesywania włosów palcami. Nie powinniśmy także doprowadzać do przegrzewania włosów, do czego dochodzi, gdy używamy suszarki czy prostownicy.
Literatura
- Walkowiak, Hanna. “Zastosowanie finasterydu w leczeniu łysienia androgenowego męskiego.” Postępy Dermatologii i Alergologii XX 3 (2007): 133-139.
- Kaszuba, A., M. Sulik, and A. Halbina. “Łysienie androgenowe–etiopatogeneza, obraz kliniczny oraz wybrane metody leczenia.” Ordynator Leków 2 (2002): 33-37.
- Broniarczyk-Dyła, G. “Żak-Prelich M.: Łysienie androgenowe i metody jego leczenia.” Przegl. Dermatol 5.83 (1996): 453-459.
- Maj, M., et al. “Choroby włosów.” Część II. Łysienie androgenowe. Essen Med 7 (2005): 31-34.
- Słowińska, Monika, et al. “Diagnostyka i leczenie łysienia androgenowego.” (2017).
- https://ghr.nlm.nih.gov/condition/androgenetic-alopecia
- https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a689003.html